Để cho các bác nào không có điều kiện download tài liệu về đọc, Ad dự định sẽ soạn bài viết lên Website cho các bác không download về được để tìm hiểu cho dễ nè.
Như Ad đã giới thiệu ở tài liệu Tổng quan cấu tạo các hệ thống trên động cơ xe ô tô. Hệ thống làm mát trên ô tô là một trong các hệ thống chính của động cơ. Đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo nhiệt độ động cơ luôn hoạt động ở một giá trị cố định.
Đối với động cơ xăng (Hoặc động cơ nhiên liệu nhẹ như CNG, LPG,…) thì nhiệt độ làm việc lý tưởng là khoảng 80 – 90 độ và nhiệt độ lý tưởng của động cơ Diesel trên lớn hơn động cơ xăng khoảng hơn 10 độ rơi vào tầm 90 – 100 độ. Chính vì thế, nhiệm vụ đầu tiên của hệ thống làm mát chính là giữ nhiệt độ động cơ luôn nằm ở trong khoảng này.
Nếu ta đã tìm hiểu môn học lý thuyết động cơ đốt trong (Hoặc nguyên lý động cơ đốt trong) ta sẽ rõ hơn. Khi nhiệt độ động cơ nằm trong vùng lý tưởng thì khi đó hiệu suất quá trình cháy có thể đạt được tối ưu do như ta đã nghiên cứu các chu trình công tác của động cơ. Các chu trình này đều là chu trình nhiệt động học, nghĩa là nhờ sự giãn nở thể tích khi đốt cháy nhiên liệu sinh ra công giúp động cơ hoạt động. Nhiệt độ quá thấp sẽ làm cho động cơ mất công suất cũng như hao nhiên liệu hơn.
Ngược lại, động cơ quá nóng sẽ làm giảm sức bền của vật liệu chế tạo động cơ và quan trọng hơn đối với động cơ xăng khi quá nóng đó chính là dễ xảy ra hiện tượng kích nổ hay cháy sớm. Cháy sớm còn đỡ nguy hiểm nhưng khi động cơ bị kích nổ sẽ tạo ra những xung động. Những xung động này sẽ làm cho các chi tiết trong động cơ dao động và làm hư hỏng các chi tiết trong động cơ. Trong đó, các chi tiết trong hệ thống phát lực là bị hư hại nhiều nhất.
Như Ad đã giới thiệu ở trên, nhiệm vụ của Hệ thống làm mát trên ô tô chính là giữ nhiệt độ ở giá trị nhiệt độ lý tưởng của động cơ. Chính vì thế, khi vừa khởi động nhiệt độ động cơ khá thấp hệ thống làm mát trên ô tô phải đảm bảo nhiệt độ động cơ được hâm nóng lên nhiệt độ hoạt động lý tưởng nhanh nhất có thể và khi đã đạt được nhiệt độ lý tưởng rồi thì hệ thống làm mát ô tô phải đảm bảo giữ nhiệt độ ở giá trị xung quanh giá trị nhiệt độ lý tưởng đó.
Tuy nhiên, để làm được điều đó thì hệ thống làm mát ô tô phải có cấu tạo rất đặc trưng. Để tìm hiểu kỹ hơn, các bác cùng Ad vào tìm hiểu cấu tạo hệ thống làm mát ô tô.
Về Cấu tạo hệ thống làm mát, chắc Ad viết bài phải dài 10.000 từ mới đủ quá. Nhưng Ad sẽ giới thiệu sơ lược về cấu tạo các hệ thống làm mát ô tô nhé.Nếu muốn tìm hiểu sâu các bác hãy DOWNLOAD tài liệu của hệ thống làm mát ô tô về tìm hiểu.
Về Cấu tạo hệ thống làm mát, hệ thống làm mát động cơ được chia làm 3 loại hệ thống chính (Do Ad tự phân loại thui nhén, tài liệu khác có thể sẽ có cách phân loại khác). Hệ thống làm mát cổ điển và sơ khai nhất đó là hệ thống làm mát bằng không khí thường thấy ở các xe máy hay xe phân khối nhỏ. Hệ thống làm mát tiếp theo đó là hệ thống làm mát bằng nước hay gọi hệ thống làm mát bằng nước bằng dung dịch và cuối cùng là hệ thống làm mát nhiệt độ cao. Để Ad giới thiệu về chức năng của từng hệ thống làm mát động cơ nhé.
Hệ thống làm mát bằng không khí thường các bác sẽ thấy trên các động cơ mô tô và xe phân khối nhỏ. Nguyên lý làm mát của hệ thống làm mát bằng không khí là tận dụng sự tiếp xúc của thân máy và không khí khi xe đang di chuyển. Lý do là hệ thống làm mát bằng không khí cũng có ưu nhược điểm rất đặc trưng. Ad sẽ viết về một bài viết sau để các bác tìm hiểu sâu hơn về cấu tạo hệ thống làm mát bằng không khí này.
Hệ thống làm mát trên ô tô tiếp theo là hệ thống làm mát bằng nước. Thay vì tận dụng dòng khí khi xe đang di chuyển thì hệ thống làm mát bằng nước sử dụng nước làm mát để giải nhiệt cho động cơ. Và hệ thống làm mát bằng nước được phân làm nhiều loại khác nhau. Ví dụ, hệ thống làm mát bằng nước kiểu đối lưu tự nhiên, hệ thống làm mát bằng nước tuần hoàn cưỡng bức.
Hệ thống làm mát trên ô tô cuối cùng và cũng khá ít sử dụng (Hầu hết sử dụng trên động cơ tàu thủy) là hệ thống làm mát nhiệt độ cao. Ta tận dụng sự bốc hơi và ngưng tụ của nước làm mát để thực giúp duy trì nhiệt độ động cơ. Chính vì nguyên lý hoạt động quá sức đặc biệt nên hầu hết chỉ sử dụng trên động cơ tàu thủy.
Các giáo trình sẽ giúp các bác hiểu rõ hơn về cấu tạo cũng như các loại hệ thống làm mát đã được sử dụng trên động cơ đốt trong. Từ các máy Nông lâm đến tàu thủy. Nó bao quát để giúp các bác hiểu rõ tại sao ô tô lại ưa chuộng sử dụng hệ thống làm mát bằng nước hơn các loại hệ thống khác. Cụ thể, Ad cung cấp cho các bác các tài liệu giáo trình khá đầy đủ sau:
Giáo trình kết cấu động cơ đốt trong ĐH Bách Khoa TP.HCM
Giáo trình cấu tạo động cơ đốt trong ĐH Sư phạm Kỹ Thuật TP.HCM
Động cơ 1TR-FE có thể rất quen thuộc với các bác thợ. Đây là động cơ được trang bị trên xe ô tô Toyota Innova. Còn nói về Innova thì chắc khỏi đề cập, đây là chiếc xe của quốc dân, để hiểu về các hệ thống hiện đại, trước tiên phải nắm các hệ thống cơ bản nhất trước và hệ thống làm mát trên động cơ 1TR-FE là ví dụ điển hình cho chúng ta.
Đây được coi là hệ thống làm mát khá là “Hiện đại” được trang bị trên các dòng xe hiện nay. Như Ad đã từng nói, nếu muốn tìm hiểu hết kiến thức về hệ thống đó, hãy tìm hiểu một hệ thống hiện đại nhất và tài liệu đào tạo cấu tạo hệ thống làm mát trên ô tô sẽ giúp ta được điều này.
Đây là tài liệu Ad soạn riêng để tự ôn tập lại. Nhưng Ad quyết định chia sẻ để mọi người cùng tìm hiểu. Ad soạn khá là kỹ và tổng hợp từ nhiều nguồn tài liệu. Khi bác nào muốn gửi người khác hoặc share trên các cộng đồng ô tô nhớ trích dẫn nguồn là tailieuoto.vn hoặc tên Ad nhé.
Để lại một bình luận